GIÁ TRỊ CỦA CÂY CẢI CỦ

Bài đã đăng ở BẢN TIN MẶT TRẬN QUẢNG NAM  số  31 tháng 01-2008

Cây cải củ có tên khoa học Raphnus sativus L, thuộc họ Cải ( Brassicaceae). Cải củ là cây được trồng rất phổ biến để lấy lá luộc ăn, lá già muối dưa và để lấy củ. Cải củ có tính khai vị, giúp ăn ngon miệng. Củ cải củ (gọi tắt là củ cải) là loại thực phẩm dễ sử dụng, có thể dùng chế biến nhiều món ăn như: luộc, kho, xào, nấu canh, muối dưa.

                                                       Ảnh: Internet

          1-Theo đông y:

          -Lá cải củ dùng làm thuốc chữa khàn tiếng, chữa xuất huyết ở ruột, khái huyết, chữa suyễn của người già.

          -Củ cải (còn gọi là la bạc căn) có tính bình, hơi mát; vị ngọt, hơi đắng; không có độc; có tác dụng kiện tỳ tiêu thực (tăng cường chức năng tiêu hóa), chỉ khái hóa đàm (khỏi ho, tiêu đàm), lợi tiểu tiện, thanh nhiệt giải độc. Dùng bên trong thì lấy khoảng 50- 150g giã lấy nước hoặc nấu canh. Ngoài ra có thể dùng ngoài giã đắp vào chỗ đau.

          -Hạt cải củ (còn gọi là la bạc tử): khi cây cải củ già, cắt lấy cả cây phơi khô rồi vò lấy hạt. Có tính bình, vị hơi cay ngọt, làm hạ khí không bị thở hổn hển, trị chứng ho có đàm, trị chứng ăn không tiêu gây đầy bụng tức ngực; thường dùng từ 4-6g/ngày.

          2-Một số bài thuốc thường dùng:

          Bài 1: Chữa ho suyễn lâu ngày, nhiều đàm (nhất là người già) kèm theo chứng khó tiêu, đầy bụng, ợ hơi dùng rất tốt: hạt cải củ 10g, hạt tía tô (tô tử) 10g, hạt cải canh (bạch giới tử ) 04g; ba thứ sao thơm tán nhỏ, cho vào túi vải thêm 500ml nước, sắc còn 200ml chia làm ba lần uống trong ngày. Bài thuốc này là một bài nổi tiếng trong đông y với tên  Tam tử dưỡng thân thang; ngoài ý nghĩa gồm 3 loại hạt (tam tử), còn có ý nghĩa 3 người con dưỡng cha mẹ già.

          Bài 2: Trị chứng chảy máu cam: củ cải sống giã vắt lấy nước, thêm chút rượu rồi nhỏ vào mũi.

          Bài 3: Trị nhiệt lỵ và đại tiện ra máu: củ cải sống giả nát, lọc lấy một chén nhỏ nước, thêm mật ong bằng 1/2 nước lọc củ cải, nấu lên cho chín, uống hằng ngày vào buổi sáng.

          Bài 4: Trị chứng mất tiếng không nói được: củ cải sống giả vắt lấy nước, gừng sống giã vắt lấy nước, trộn hai thứ vào nhau rồi uống.

          Bài 5: Trị táo bón: lấy 30g hạt cải củ, sao vàng, uống hết một lần, uống với nước sôi còn ấm. Trẻ nhỏ thì giảm bớt liều.

          Bài 6: Trị loét khoang miệng do nhiệt: củ cải giã nát lấy nước cốt ngậm súc miệng.

          Bài 7: Người bệnh đái tháo đường dùng: củ cải 200g, gạo tẻ 50g, gạo nếp 50g; nấu thành cháo, ăn nóng ngày 2 lần, ăn liền nhiều ngày.

          Bài 8: Bí đái do tích nhiệt: củ cải 200g, hành tây 100g, gạo tẻ 50g, gia vị; nấu cháo nhừ cho hành và củ cải vào nấu sôi lại, ăn ngày 2 lần lúc đói

            Bài 9: Vấp ngã bị thương tụ máu sưng đau: hạt cải củ 60g nghiền nát, trộn với rượu nóng bôi vào.

Bài 10: Chứng quáng gà: hạt cải củ (rang, bỏ vỏ, nghiền bột), gan động vật (rang khô, nghiền bột) 2 thứ có lượng bằng nhau trộn đều, ngày 2 lần, mỗi lần 2g uống với nước đun sôi.

Bài 11: Đau đầu một bên: củ cải rửa sạch, ép lấy nước (2-3ml), nằm ngửa, nhỏ vào mũi.

3-Theo các kết quả nghiên cứu hiện đại thành phần hóa học của củ cải tươi tính theo % có: nước 70,4; protid 1,1; lipid ,2; cellulose 1,0; trong đó chứa nhiều các sinh tố như A, B1, B2 và hàm lượng sinh tố C trong củ cải cao hơn trong các loại rau quả thông thường vài lần.

Ăn củ cải có thể phòng và chống ung thư:

          -Các số liệu thực nghiệm trên động vật và kết quả điều tra về tập quán ăn uống tại Nhật cho thấy: một trong những nguyên nhân khiến cho củ cải có tác dụng phòng chống ung thư rõ ràng là vì: trong củ cải có nhiều vitamin A và C, là những chất rất cần thiết để bảo trì gian chất trong tế bào và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

-Còn các báo cáo khoa học cùa giới y học Mỹ cho thấy: thứ nhất vitamin A trong củ cải có tác dụng làm cho các tế bào ung thư hóa trở lại bình thường. Thứ hai trong củ cải có một số loại men đặc biệt, có khả năng phân hủy nitrossamine-một chất gây ung thư thường có trong một số thức ăn. Thứ ba trong củ cải có nhiều liganin, là chất có thể làm năng lực tiêu diệt tế bào ung thư của đại thực bào tăng lên tới 4 lần. Thứ tư trong củ cải có nhiều chất xơ, có tác dụng làm tăng nhu động ruột, giúp đại tiện thông suốt, dự phòng ung thư ruột và ung thư kết tràng. Thứ năm: chất dầu hạt cải (mustar oil) trong củ cải có tác dụng kích thích dịch vị và hỗ trợ công năng tiêu hóa.

          -Kết quả nguyên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc thuộc Viện y học dự phòng cho biết: trong củ cải có một hoạt chất có khả năng giúp cơ thể con người phòng và chống ung thư. Cơ chế tác động của loại chất này là: kích thích tế bào sản sinh ra nhiều interferon-chất có khả năng điều tiết chức năng miễn dịch, ức chế sự phân chia tế bào, nhất là ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư. Kết quả thực nghiệm cho thấy, hoạt chất nói trên có tác dụng ức chế rõ ràng đối với bệnh ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư tử cung và một số dạng ung thư khác.

*Lưu ý: 99% lượng can-xi trong củ cải tập trung ở phần vỏ, cho nên khi chế biến không nên gọt vỏ.

LÊ THÂN (Tổng hợp)