THUỐC NAM CHỮA ĐAU NHỨC XƯƠNG KHỚP

Bài ngắn hơn đăng BÁO QUẢNG NAM hôm qua 2.4.2014

                                                   BS LÊ  THÂN (Tổng hợp)

Tình trạng đau nhức xương khớp rất hay gặp ở bà con, khiến chất lượng sống giảm sút đáng kể, hạn chế việc tham gia các hoạt động cộng đồng, kéo theo những rối loạn khác về thể chất và tâm lý. Nếu kéo dài có thể để lại nhiều hậu quả như: Biến dạng khớp, teo cơ, tàn phế…. Một số bệnh lý hay gặp như: Viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp, loãng xương, gút…

 Đông y cho rằng do sức đề kháng và khả năng tự bảo vệ của cơ thể không đầy đủ, các yếu tố gây bệnh như: phong, hàn, thấp cùng phối hợp tác động xâm phạm đến kinh lạc - cơ - khớp, làm cho sự vận hành của khí huyết bị tắc nghẽn không thông gây ra đau nhức xương khớp. Đau nhức xương khớp thường có hai thể lớn là có và không có sưng nóng đỏ. Bài viết này chỉ giới thiệu những cách thức dùng thuốc nam đơn giản có thể chữa tại cộng đồng những trường hợp đau nhức xương khớp mà không có sưng nóng đỏ (những trường hợp có sưng nóng đỏ nên đến cơ sở y tế để kiểm tra và chỉ định điều trị phù hợp):

1- Các biện pháp không dùng thuốc:

- Ăn uống điều độ, giảm cân, giữ cân nặng ở mức hợp lý để giữ cho các khớp không phải chịu một sức nặng quá mức, sẽ có tác dụng làm giảm đau nhiều. Ăn nhiều các sản phẩm từ đậu nành cũng giúp phòng chống loãng xương và tốt cho hệ tim mạch. Ăn ít chất đạm, nhiều chất xơ và rau tươi đối với bệnh gút.

- Tập thể dục nhẹ nhàng, vừa sức giúp cho khí huyết lưu thông sẽ làm thuyên giảm các chứng đau khớp; nhưng tránh tập quá sức vì có thể gây tổn thương gân cốt.

- Nếu đau nhiều, nên kết hợp châm cứu, cấy chỉ, xoa bóp ... tại các cơ sở y học cổ truyền.

2- Một số bài thuốc đơn giản có thể dùng tại cộng đồng:

- Dây đau xương sao vàng, hạ thổ, sắc uống mỗi ngày 15-20g
- Ý dĩ nhân (hạt bo bo) nấu cháo ăn lâu dài.

- Thịt mèo 250g, tỏi 30g, dầu, muối. Làm sạch thịt mèo, cắt miếng, tỏi bỏ vỏ. Cho vào nồi, đổ nước, dầu, muối hầm chín nhừ ăn trong bữa ăn.

- Ngũ gia bì 50g, gạo nếp 500g, men rượu vừa đủ. Rửa sạch ngũ gia bì, ngâm sau đó sắc ngũ gia bì bỏ bã lấy 2 lần nước sắc, đổ gạo nếp vào nấu thành cơm khô, sau tản ra chờ còn hơi ấm rắc men rượu vào trộn đều, ủ thành rượu nếp, dùng tùy thích.

- Thịt dê 500g, cà rốt 250g, gia vị vừa đủ. Cà rốt, thịt dê rửa sạch cắt miếng, ướp gừng tươi xào 5 phút trong chảo dầu nóng, cho thêm ít rượu vang, muối, xì dầu và ít nước lạnh um trong 15 phút, sau bỏ vào nồi đất; cho vỏ quýt với 3 bát nước to, nổi lửa to, khi sôi hạ lửa riu riu nấu trong 2 giờ khi thịt dê chín nhừ là được, ăn trong bữa cơm.

- Rễ trinh nữ (cỏ thẹn, cây xấu hổ, cây mắc cỡ) đã xắt mỏng, tẩm rượu, sao cho thơm 20-30g sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày. Nếu nhiều có thể nấu thành cao lỏng, rồi pha rượu để dùng dần. Dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác theo công thức sau: (1) rễ trinh nữ, rễ bưởi bung, rễ cúc tần mỗi thứ 20g; rễ đinh lăng, rễ cam thảo dây mỗi thứ 10g. Sắc uống trong ngày, có thể ngâm rượu. (2) rễ trinh nữ 10g; lá cối xay, rau muống biển, lạc tiên, rễ cỏ xước, lá lốt mỗi thứ 3g. Hãm với nước sôi hoặc sắc  uống.

- Dùng lá lốt 12-16g, rễ cây cỏ xước 10g, quế chi 8g, thiên niên kiện 8g, thổ phục linh 12g, kinh giới 8g, tầm gửi cây dâu 12g, rễ cỏ tranh 10g. Nấu với 750 ml nước, sắc còn 300 ml, chia 2 lần uống ấm, trước bữa ăn.

                                                   Lá lốt (Ảnh: Internet)

- Lươn to 4-6 con (mỗi con nặng 500g), rượu (tốt nhất là rượu vàng) một ít. Cho lươn vào rượu đảo đều khi ráo bỏ ruột lươn, sấy khô tán bột lươn cho vào bình dùng dần, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 15g uống với nước sôi hay hòa vào cháo ăn. Mỗi liệu trình là 2 tháng.

- Giấm tốt lâu năm một bát, hành củ 3 lạng giã nát, nấu lẫn cho sôi rồi gói vào vải, chườm nóng chỗ đau.

- Lá ngải cứu, hành cả rễ, gừng bỏ vỏ. Cả 3 thứ lượng đều nhau, giã nát, tẩm rượu xào nóng đắp chỗ đau, lấy lá thầu dầu đắp ngoài mà buộc lại, ngày thay 5-6 lần đến lành thì thôi.

                                                        Ngải cứu (Ảnh: Internet)

- Quả ké đầu ngựa 2 lạng, giã nát, mỗi lần dùng 8-12g sắc uống khi hơi đói. Kỵ ăn thịt heo.

- Kim ngân hoa cả lá, trộn với rượu, xào nóng, đắp vào chỗ đau.

- Lấy lá lốt tươi và lá ngải cứu tươi, mỗi thứ 30-50g, rửa thật sạch, giã nát, chế thêm giấm, đem chưng nóng rồi chườm, đắp vào chỗ đau.

- Hạt cải tán bột, hòa với lòng trắng trứng gà mà bôi, ngoài lấy lụa bọc lại, ngày thay một lần.