Bài đăng trên BÁO QUẢNG NAM hôm nay 20.8.2014

                                                                BS LÊ THÂN (Tổng hợp)

          Danh y Hoa Đà (người Trung Quốc thời Tam Quốc) đã dùng hoa kinh giới sao khô, tán bột để cứu sống một sản phụ bị băng huyết nặng, cấm khẩu, chân tay co rút; bằng cách hòa bột hoa kinh giới đó với rượu uống, mỗi lần khoảng 6g, người bệnh đã cầm máu và dần dần hồi phục.

          Kinh giới là một loại rau gia vị được trồng nhiều và phổ biến ở nước ta. Đến tháng 8, cây bắt đầu ra hoa và đúng thời kỳ thu hoạch; lúc này nhổ cả cây, cắt bỏ rễ, đem sấy khô.

                                            Ảnh Internet

          Do đó, kinh giới có khả năng sát trùng rất tốt. Theo kinh nghiệm dân gian, kinh giới để tươi nấu nước uống và tắm hằng ngày để phòng chống rôm sẩy, mẩn ngứa, mụn nhọt. Đây là loại lá có nhiều kháng sinh tự nhiên nên có tác dụng sát khuẩn tốt, làm sạch da. Việc dùng lá kinh giới già để đun nước tắm thường xuyên sẽ giúp bạn có làn da đẹp. Đặc biệt, dùng lá kinh giới tắm hàng ngày sẽ giúp các mẹ bầu hết ngứa ngáy. Theo đông y, một trong những tác dụng của kinh giới là làm hết ngứa (chỉ dưỡng)

          Nếu dùng cả cây thì gọi là toàn kinh giới; để chữa cảm nóng, ngã ngất lấy một nắm kinh giới tươi chừng 50g giã nhỏ, thêm vài miếng gừng tươi, vắt lấy nước cho uống, bã còn lại dùng để đánh dọc sống lưng. Toàn cây kinh giới 5g phối hợp với tía tô 3g, cam thảo đất 3g, sài hồ nam hoặc cúc tần 3g, kim ngân 4g, mạn kinh 2g, gừng 3 lát; tất cả sắc với 400ml nước còn 100ml uống trong ngày; chữa cảm, sốt, cúm. Thuốc tiêu độc chữa sưng vú, mụn nhọt gồm toàn kinh giới 12g, thương nhĩ tử 12g, liên kiều 12g, kim ngân hoa 12g, cỏ mẫn trầu 10g, hạ khô thảo 10g, bồ công anh 8g [trước đây có tài liệu ghi thêm vòi voi 12g, từ năm 1985 Bộ y tế đã có chỉ thị cần thận trọng khi dùng vòi voi chữa bệnh, mặc dầu chỉ dùng ngoài (không được dùng đường uống) xem thêm Báo Quảng Nam số 3531 ngày 21.3.2013, trang 6]; sắc uống 2 lần trong ngày.

          Nếu chỉ dùng cụm hoa (hoa đã nở bông còn xanh, kèm theo 1-2 lá ngọn) gọi là kinh giới tuệ; làm giảm ngứa: sắc hoa kinh giới uống (thường dùng phối hợp với nhiều vị thuốc đông y khác) và nấu nước để tắm. Thuốc chữa cảm: hoa kinh giới, tía tô, hương nhu (rau é), ngải cứu, hoắc hương lượng bằng nhau, dùng nước sắc nhiều lần, hợp các nước sắc lại, cô đặc thành cao, làm viên bằng hạt bắp; khi bị cảm, uống chừng 7-8 viên thuốc này, uống với nước sắc lá tre, trẻ em chỉ dùng 2-4 viên; viên thuốc này có thể chữa lỵ (uống với nước sắc lá mơ lông). Kinh giới tuệ và rễ bạch chỉ với lượng bằng nhau, phơi khô tán bột, ngày uống hai lần, mỗi lần 4-8g với nước chè nóng cho ra mồ hôi để chữa cảm lạnh, nhức đầu, chảy nước mũi. Kinh giới tuệ sao đen có tác dụng cầm máu trong các chứng chảy máu cam, nôn ra máu, kiết lỵ ra máu, băng huyết, rong kinh; dùng riêng mỗi ngày 12g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột; phối hợp với hoa hòe sao đen lượng bằng nhau, tán nhỏ, mỗi lần uống 8g với nước chè chữa kinh nguyệt ra nhiều không dứt.

Không được dùng kinh giới đối với nhọt lở đã chảy mủ, trẻ em bị sởi thời kỳ toàn phát và hồi phục.

Gần đây, các nhà khoa học phát hiện việc ăn rau kinh giới với đậu phụ, có thể giúp phòng chống bệnh loãng xương, béo phì ở phụ nữ tuổi mãn kinh. Ngoài ra, kinh giới còn giúp phòng chống các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cho cả nam lẫn nữ.